-Kanuni Düzenlemeler
5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanan ve Başbakanlıkça, 01.11.2007 tarih ve 26687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İnternet Toplu Kullanım Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik”<!--[if !supportFootnotes]-->[1]<!--[endif]--> ile 5651 sayılı kanuna göre suç sayılan katalog halinde düzenlenmiş servis ve içerik sağlayıcılarının ve internet cafelerin bağlantılarına bir takım sınırlamalar getirilerek bu şekilde bir koruma önlemi alınması sağlanmaya çalışılmıştır.
Konusu şuç oluşturan içeriği filtreleme ve bloke etmeyi sağlayacak donanım ve yazılım kullanılması dahil her türlü tedbirin alınması halinde, mahalli mülki amirlerce işyeri açma ruhsatı veya diğer izin belgelerinin verilmesi söz konusudur.
Özellikle Avrupa Konseyinin 1999/276 ve 2005/854 sayılı kararları ile üye ülkeler internetin güvenli kullanılmasının sağlanması için filtreleme ve bloke etme programları gibi koruyucu programlar geliştirmeye ve aynı amaçla eğitim ve tanıtım faaliyetlerini yaygınlaştırmaya davet edilmektedir<!--[if !supportFootnotes]-->[2]<!--[endif]-->.
TİB’in çıkarmış olduğu yönetmelikteki eksikliklerden birisi filtrelemede uygulanacak olan şartlar ve yine TİB tarafından yönetmeliğe uygun olarak çıkarılan filtreleme yazılımlarının yayınlanması noktasında oluşmaktadır. Bu konuda Türkiye’deki internet cafeler sıkıntı yaşamaktadır.
-Açıklamalar
Yakın zamana kadar 9 adedi yazılım ve 3 adedi donanım olmak üzere toplam 12 adet filtreleme ürününün TİB’den onay almış olması, belirlenen kriterlerin uygulanabilirliğini göstermektedir. Nitekim filtre programlarında uygulanacak kriterlere ilişkin TİB’ce yapılan çalışmalar sonrası taslak kriterler belirlenmiş ve kamuoyunun görüşlerini almak üzere Aralık 2007 tarihinde www.tib.gov.tr internet adresinde yayınlanmıştır<!--[if !supportFootnotes]-->[3]<!--[endif]-->.
Filtre programlarında temelde 2 önemli kritere uymaları dikkat çekmektedir. Çıkarılan yazılım ve donanımlar öncelikle tarayıcıdan bağımsız olarak tüm tarayıcılarda çalışacak ve TİB tarafından gönderilen veritabanı güncellemelerini 1 gün içerisinde kullanıcılarına iletecektir. Bu konuda TİB çıkardığı yönetmelikle üreticiler arasında Pazar oluşabilmesi amacıyla da TİB yönetmeliğine uygun olarak geliştirici özellikler eklenebilecektir<!--[if !supportFootnotes]-->[4]<!--[endif]-->.
İnternet kullanıcılarının çoğu ttnet’in aile koruma paketlerinden yararlanmaktadır. Filtreleme yazılım ve donanımları özellikle çocukların sadece “google” arama motorunda bir kelimeyi aratarak dahi ulaşabildiği zararlı içeriği engelleme amacı gütmektedir.
Her ne kadar bazı suçlara yönelik engel koyulmaya çalışılsa da filtre yazılımı üreten şirketler yazılımın satıldığı kurum ve internet cafeler’de sorun yaşanmaması için Emniyet Müdürlüğü’nden kendilerine verilen listeleri kullandıklarını ve bu nedenle pek çok siteye erişim sağlanamadığı belirtiliyor<!--[if !supportFootnotes]-->[5]<!--[endif]-->.
-Çözüm Yolları
Filtreleme programlarının ilgili yönetmelik aracığıyla TİB tarafından onaylanması boyutunda içeriği suç oluşturmayan web sitelerinin girişlerine keyfi olarak engel koyulmasına müdahale etmek.
TİB’in yazılım ve donanım şirketlerini ve kullanıcılarını bir araya getirerek ticari amacı geri planda bırakarak, kullanıcılarının istekleri doğrultusunda filtreleme donanım ve yazılımları geliştirmek.
Filtreleme konusunda daha geliştirici yöntemler üretmek için meslek grupları çalışmalarını ve daha hızlı örgütlenmelerini sağlamak<!--[if !supportFootnotes]-->[6]<!--[endif]-->.
Hazırlanan yönetmelik ve kanunları daha açık bir dille ifade etmek ; keyfi uygulamalardan kaçınmak olarak değerlendirebiliriz.
Av. Ahmet DELİKANLI
<!--[if !supportFootnotes]-->
<!--[endif]-->